Na terenach dzisiejszego Izraela wino wytwarzano już 1500 lat temu. W mieście Jawne – na południu kraju – niedaleko Gazy i Palestyny odkryto ogromną winiarnię sprzed 1500 lat, w której produkowano 2 miliony litrów białego wina rocznie. Większość wysyłano do Egiptu, Turcji, Grecji… a nawet Anglii.
Wino z Izraela
Dzisiaj winnice obejmują 5000 hektarów. Roczna produkcja sięga 375 000 hektolitrów – 50 000 000 butelek wina – w tym duże ilości koszernego. Wino wytwarzane jest w sześciu regionach winiarskich. Najważniejszym – gdzie warunki klimatyczne i środowiskowe dla rozwoju winnic są najlepsze – jest Galilea. Uprawia się głownie klasyczne odmiany francuskie: białe Chardonnay i Sauvignon Blanc oraz czerwone Cabernet Sauvignon i Merlot
Regiony winiarskie Izraela
Rozciągający się wąskim pasem od północy na południe Izrael charakteryzuje się wieloma mikroklimatami. W ciągu ostatniego stulecia wiele winnic powstawało w regionach wybrzeża, lecz w poszukiwaniu nowych – chłodniejszych i wyżej położonych terenów -winiarze przesuwali się na północ oraz wschód. Tak rozwijały się nowe regiony winiarskie na Wzgórzach Golan w Galilei oraz Judei. Najwięksi producenci wina mają swoje winnice w wielu regionach.
W Izraelu wyróżnia się sześć regionów winiarskich:
- Galilea/Galilee;
- Golan/Golan Heights;
- Centralny/Central Mountains;
- Wybrzeże/Coastal Plains;
- Wyżyna Judejska/Judean Foothills;
- Negev/ Negev Highlands.
Dawniej winiarstwo koncentrowało się na wybrzeżu w regionie Coastal Plains, gdzie w ciepłym i wilgotnym klimacie pierwsze winnice założył w latach 1880 Baron Edmond de Rothschild. W XX wieku najważniejsze regiony winiarskie przeniosły się na północ kraju, w chłodniejszy klimat – do Galilei, na Wzgórza Golan oraz na wschód, do Judei.
Dzisiaj regiony – Galilea oraz Judean Foothills – zajmują większość całkowitej powierzchni winnic i wytwarzają ponad 53% krajowej produkcji wina.
Marek Rekowski.
Galilea to najbardziej na północ wysunięty region winiarski. Składa się z górzystej i zalesionej Upper Galilee. Gleby, mieszanka osadów wulkanicznych i żwirowych, są ciężkie, lecz dobrze przepuszczalne. Większość winnic posadzono pod koniec lat 1990.Natomiast w Lower Galilee winnice skoncentrowane są w okolicach góry Tabor. Galilea to drugi największy region winiarski – 1250 hektarów, 25% krajowej produkcji wina – 94 000 hl.
- W regionie Judean Foothills dominuje wiele małych winiarni i winnic położonych na łagodnych wzgórzach, na kredowych i gliniastych glebach. Region przecina droga z Tel Aviv do Jerozolimy. Większość winnic obsadzono w latach 1950 -1960. Jest to największy region winiarski w Izraelu, zajmujący prawie 1400 hektarów i produkujący ponad 100 000 hl wina.
- Wzgórza Golan to region na północnym-wschodzie kraju. Winorośle rosną na wulkanicznym płaskowyżu, a mikroklimat kształtuje chłodna bryza znad ośnieżonej góry Hermon. Winnice zajmują obszar około 900 hektarów.
- W regionie Central Mountains winnice skoncentrowane są w dolinach na północnym wschodzie, gdzie winogrona dojrzewają pod wpływem pasma gór Carmel i orzeźwiającej bryzy znad morza Śródziemnego. Obszar winnic regionu obejmuje 550 hektarów.
- Inne regiony winiarskie – to tradycyjny, ciepły i wilgotny, Coastal Plains. Ponad 750 hektarów winnic oraz najbardziej na południe wysunięty, półpustynny Negev Highlands – około 200 hektarów winnic, które często wymagają nawadniania.
Uprawiane odmiany winogron Izraela
W Izraelu uprawia się wiele odmian winogron. Wśród czerwonych najbardziej popularne są odmiany francuskie – bordoskie Cabernet Sauvignon, Merlot, Cabernet Franc oraz pochodząca z Langwedocji odmiana Carignan. To też odmiana zajmująca około 40% wszystkich odmian. Pojawiają się także mniej znane odmiany, takie jak Marselan. Z kolei odmiany białe to przede wszystkim Colombard, Chardonnay, Sauvignon Blanc czy oryginalna Dabouki.
Ponad 300 winiarni, od maleńkich – garażowych produkujących kilkaset butelek rocznie – do dużych firm wytwarzających miliony butelek z różnych odmian w kilku regionach. Wiele z nich to firmy rodzinne.
Marek Rekowski.
Teperberg Winery
Jedną z największych w Izraelu jest rodzinna firma winiarska Teperberg Winery, założona pod koniec XIX wieku. Teperberg Winery założył w 1870 roku w Jerozolimie Abraham Teperberg. Obecnie firmą kieruje trzecia generacja rodziny. Winiarnia znajduje się w kibucu Tzora, niedaleko Jerozolimy w regionie winiarskim Judean Hills.
W Teperberg Winery powstają wina czerwone, różowe i białe, jednoodmianowe i kupaże, oferowane w kilku markach, takich jak :
- Providenc;
- Legacy;
- Essence;
- Inspire;
- Impression ;
- Vision.
Wino z Izraela – Teperberg Inspire 2018
Kraj i region: Izrael, Judean Foothills.
Producent: Teperberg 1870 Winery.
Rodzaj i odmiana: wytrawne, czerwone, kupaż 60% Marselan i 40% Malbec.
Ocena 4,7/5.
Wino powstało z kompozycji dwóch odmian – z popularnej w wielu krajach odmiany Malbec oraz mniej znanej Marselan. Każda nadaje winu charakterystyczne cechy.
Marek Rekowski.
Kolor ciemnej czerwieni z wiśniowymi brzegami na dysku; aromat bogaty, owocowy, czerwone owoce, dominacja wiśni z nutami jeżyny, borówki, śliwki; smak zrównoważony, delikatna kwasowość, łagodne taniny, alkohol dość wysoki 14% lecz bardzo dobrze zbilansowany z pozostałymi składnikami, wyczuwalny smak wiśni, charakterystyczny dla Malbeca. Wino dojrzewało osiem miesięcy w dębowej beczce nabierając łagodności i okrągłości i dając długi finisz.
W sumie wyśmienite wino zasługujące na wysoka oceną – 4,7/5.
Marek Rekowski.
Marselan – podstawowe cechy rzadkiej i mało znanej odmiany winogron
Marselan stworzono w 1961 roku jako krzyżówkę Cabernet Sauvignon i Grenache Noir. Została wprowadzona do winnic francuskich w Dolinie Rodanu i Langwedocji. W innych krajach jest uprawiana w regionie Katalonii, w Kalifornii oraz Izraelu. W sumie zajmuje skromną powierzchnię około 4000 hektarów na całym świecie.
Winogrona o ciemno fioletowej skorce wymagają dojrzewania na przepuszczających glebach. Marselan jest mało wydajny – potrzeba około 160 kilo winogron aby wyprodukować 100 litrów soku, z którego powstaje skoncentrowane wino czerwone o zapachach przypraw i owoców. Z racji dużej zawartości tanin i antocyjanów jest często wykorzystywana do kupażu z innymi odmianami.