W roku 1855 – na wniosek winiarzy z Bordeaux – Cesarz Napoleon III ustanowił klasyfikację czerwonych win z bordoskiego regionu Médoc oraz słodkich z Sauternes. Wina – Grands Crus – z 61 châteaux podzielono na pięć klas, głównie na podstawie cen. Jednak wielu sklasyfikowanych producentów wytwarza dwa rodzaje wina – pierwsze Grand Cru oraz drugie Grand Cru.
W czym tkwi różnica między nimi?
Wielkie Wina Bordeaux – co to jest drugie wino
Drugie wina są od dawna obecne w bordoskich winnicach. Już w 1847 Château Pichon – Longueville wyprodukował drugie wino Comtesse de Lalande. W 1908 roku powstało wino Pavillion Rouge – drugie wino Château Margaux Premier Grand Cru. Kiedy w latach 1980 ceny pierwszych win gwałtownie wzrosły, wytwarzanie drugiego wina upowszechniło się. Założeniem było oferowanie wina z tej samej winnicy château o bardziej dostępnej cenie. Wina zbliżonego jakością do wina głównego, pierwszego.
Między pierwszym i drugim winem są różnice pochodzenia:
- drugie wino pochodzi z działek winnicy obsadzonych młodszymi winoroślami;
- niekiedy drugie wino pochodzi z działek specjalnie dla niego wyznaczonych, z których nigdy nie będzie powstawać pierwsze wino, np. Clos du Marquis (z Château Léoville Las Cases), Tourelles de Longueville (z Château Pichon Longueville Baron) czy częściowo Forts de Latour (z Château Latour);
- drugie wino może pochodzić z winnicy lub beczki przeznaczonej początkowo na pierwsze wino, które zdeklasowano – na przykład – z racji niedostatecznej dojrzałości, lub gorszej wydajności winorośli w danym roku. Właśnie niektórzy sadzą, że w takim wypadku jakość takiego wina może być gorsza od dobrych – lecz tańszych – win klasy crus Bourgeois. Faktycznie selekcja jest rygorystyczna. W przypadku niektórych roczników châteaux winiarze ograniczają nawet połowę produkcji, aby zachować tylko najlepszą dla pierwszego wina.
Oczywiście, winogrona gorszej jakości nie są wykorzystywane do produkcji drugiego wina – są sprzedawane na rynku. Wino jest wytwarzane ze starannością i często stanowi dla konsumenta przedsmak Grand Cru.
Najważniejsze drugie wina pochodzą z châteaux pierwszej klasy Grands Crus, z bordoskiego regionu Médoc oraz Saint-Emilion:
- Carruades de Lafite z Château Lafite Rotschild:
- Petit Mouton z Château Mouton Rotschild:
- Les Forts de Latour z Château Latour:
- Pavillion Rouge z Château Margaux:
- Le Clarence de Haut Brion z Château Haut Brion:
- Le Petit Cheval z Château Cheval Blanc:
- Carillion d’ Angelus z Château Angelus:
- Arômes de Pavie z Château Pavie:
- Chapelle d’ Ausone z Château Ausone:
Na rynku ceny pierwszego i drugiego wina cechują się odmienną dynamiką
Pavillon Rouge z Château Margaux, Carruades de Lafite, Petit Mouton… Od ostatnich dziesięciu lat ceny drugich win z prestiżowych winnic Bordeaux nieustannie rosną. O ile w 2006 roku skrzynkę Carruades de Lafite z tego rocznika można było kupić za 400 GDP, to w 2020 roku kosztowała już 2100 GDP. Czyli ponad pięć razy więcej!
Indeks cen Liv-ex Second Wine 50 obejmujący Carruades, Petit Mouton, Pavillon, Forts de Latour and Clarence de Haut-Brion wzrósł w ciągu ostatnich pięciu lat o 56%, a od roku 2003 aż o 805%.
Jakie są przyczyny tak dynamicznie rosnącego trendu cen drugich win?
Eksperci rynku wina podkreślają, że sukces drugich win związany jest z bardziej dostępnymi cenami, zwłaszcza dla młodszych konsumentów, którzy jeszcze nie mogą pozwolić sobie na kupno pierwszego wina Grand Cru.
“Jakość wszystkich win znacznie poprawiła się, kiedy winnice dokonują ostrzejszej selekcji dla wielkich win (…) jakość i popyt Petit Mouton bardzo wzrosły, podobnie jak Le Clarnece i La Chapelle z Mission Haut-Brion. Carruades, Les Forts i Pavillion Rouge zawsze miały bardziej stabilny , silny rynek”.
ocenia Rupert Miller, menadżer LIV-EX.
Do ekspansji handlu drugimi winami należy podchodzić z rezerwą
Jeśli kupujący, z racji cen, odejdą od pierwszych win – to niekoniecznie zejdą na poziom drugich win. Niewiele jest bowiem drugich win na poziomie Carruades de Lafite czy Petit Mouton. Ponadto poza Bordeaux jest wiele doskonałych wielkich win, które mogą przyciągnąć kupujących. Jest także granica wzrostu cen drugich win, które z pewnością nie przekroczą cen pierwszych win. Im bardziej będą się do nich zbliżać, tym bardziej popyt będzie przesuwać się w kierunku pierwszych win. Po co kupować skrzynkę petit Mouton, skoro za podobną ceną będzie można kupić skrzynkę Haut Brion?
“W 2007 roku za jedną butelkę pierwszego wielkiego wina można było kupić 6,6 butelek drugiego wina – dzisiaj tylko 2,8 butelki. I to w tym sensie indeks Second Wine 50 zacznie załamywać się. Rosnąca jakość i ceny niektórych drugich win stawia pytanie, czy są one drugim, czy samodzielnym wyborem. Czy wraz z rozszerzaniem się rynku poza Bordeaux czołowe drugie wina utrzymają dotychczasowy trend cen i popularności?”
dodaje Rupert Miller.
