Ugni Blanc – najlepsze wino na koniak

Dlaczego z tak dużej powierzchni uprawy, z Ugni Blanc wytwarza się znikome ilości butelek wina? Powód jest jeden - koniak!

Amatorzy białych win doskonale znają smak Chardonnay czy Sauvignon Blanc. Niewielu jednak miało okazję posmakować wina z winogron Ugni Blanc, choć winnice obsadzone tą odmianą zajmują – w samej tylko Francji – kilkadziesiąt tysięcy hektarów. Dlaczego z tak dużej powierzchni uprawy, z Ugni Blanc wytwarza się znikome ilości butelek wina? Odpowiedź jest tylko jedna – winogrona Ugni Blanc to podstawa produkcji koniaku.

W zachodniej części Francji, w departamentach Charente i Charente Maritime, prawie 80 000 hektarów zajmują winnice obsadzone charakterystyczną odmianą Ugni Blanc. Tutaj, na wyznaczonym obszarze powstaje koniak, oznaczony kwalifikowanym i chronionym pochodzeniem AOC/AOP.

Koniak Normandin Mercier, SDP.

Tradycja produkcji koniaków sięga XVI wieku

Wzmianka o konaku Augier pochodzi z 1643 roku. Dzisiaj koniak jest popularny na całym świecie, a jego zastrzeżona  nazwa odnosi się do ściśle wyznaczonego regionu winiarskiego wokół miejscowości Cognac w zachodniej Francji. Paradoksalnie, ten tradycyjny, francuski trunek jest konsumowany głównie zagranicą. Prawie 98% produkcji koniaku, ponad 223 miliony butelek o wartości 3,2 miliarda euro, jest eksportowane do 160 krajów, a zaledwie 2% konsumują Francuzi. Najbardziej znane są czerty największe domy handlowe i marki koniaku, a ich udział w całkowitym eksporcie przekracza 90%:

  • Hennessy,
  • Martell,
  • Rémy Martin,
  • Courvoisier.

Gdzie i jak powstaje koniak?

Koniak jest wytwarzany na obszarze departamentów Charente i Charente Maritime w zachodniej Francji. Winnice w regionie Charente były już uprawiane w czasach rzymskich,  jednak dopiero w XVI wieku holenderscy kupcy wprowadzili metodę gotowania wina, otwierając drogę do podwójnej destylacji i powstania koniaku.

Tutaj rosną winogrona Ugni Blanc.
Region Cognac, Figaro Vin.

Winnice obsadzone głównie odmianą Ugni Blanc służącą finalnie do wytwarzania koniaku – obejmują obszar około 80 000 hektarów, podzielony na sześć crus:

  • Grande Champagne,
  • Petite Champagne, 
  • Borderies,
  • Bons Bois, 
  • Fins Bois,
  • Bois. 

Uważa się, że koniaki najwyższej jakości powstają z win Grande Champagne i Petite Champagne.

Winogrona Ugni Blanc.
Winnice obsadzone Ugni Blanc w regionie Cognac.

Koniak to wódka, rodzaj winiaku z białego wina

Koniak jest kompozycją – kupażem – różnych, starzonych wódek z różnych zbiorów winogron. Powstaje podczas podwójnej destylacji w specjalnym urządzeniu, miedzianym kotle ogrzewanym ogniem (tzw. alembiku), co pozwala zachować owocowy smak i świeżość wina. Następnie dojrzewa przynajmniej dwa lata w beczkach z dębu francuskiego. Oznaczony pochodzeniem AOC Cognac musi zawierać na etykiecie słowo Cognac, Eau-de-vie de Cognac lub Eau-de-vie des Charente.

Obszar, terroir Cognac AOC jest ściśle wyznaczony dekretem z pierwszego maja 1909 roku – dlatego koniak nie może powstawać gdziekolwiek. W 1938 roku wyznaczono także dopuszczalne odmiany winogron. Ponad 98% winnic obsadzonych jest odmianą Ugni Blanc, która nadaje winu i koniakowi owocowość i kwasowość. Do kupażu stosuje się także inne winogrona – Folle Blanche, dodające moc i nuty kwiatowe, Colombard, Montils oraz Folignan, odmiany o niskiej zawartości cukru.

Ugni Blanc – coś więcej

Winogrona Ugni Blanc.
Winogrona Ugni Blanc.

Ugni Blanc jest popularną, białą odmianą winogron uprawiana głównie we Francji – w Langwedocji, Prowansji oraz na Korsyce. Jest dominującą odmianą regionu Cognac, służącą do wytwarzania koniaku. Powstają z niej wytrawne wina białe o kolorze jasno-żółtym, dużej kwasowości i ubogich aromatach. Często jest dodawane do innych winogron nadając winu świeżość. Odmiana plenna – osiąga 100 – 150 hektolitrów z hektara.

Jak rozpoznać klasę koniaku (Ugni Blanc)?

Koniak, podobnie jak wino, ma wiele klas powiązanych z okresem starzenia. Odpowiednie oznaczenia znajdziemy na etykietach:

  • VS – Very Special:

Koniak Very Special, także jako Trzygwiazdkowy, De Luxe lub Selection to kupaż wódek dojrzewających minimum dwa lata. Koniaki VS są najczęściej wykorzystywane do koktajli, long drinków – np. Hennessy Very Special.

  • VSOP- Very Special Old Pale

Kategorię VSOP wprowadził w XIX wieku dom handlowy Hennessy. Koniak składa się z wódek dojrzewających przynajmniej cztery lata. Doskonały do bezpośredniej degustacji jaki i koktajli. Na przykład Camus VSOP Intensely Aromatic czy Rémy Martin VSOP.

  • XO – Extra Old:

XO Extra Old lub Extra, Ancestral, Gold, Imperial. Także tych oznaczeń użył po raz pierwszy Hennessy w 1879 roku. Koniaki są starzone minimum 10 lat i uważa się je za najwyższy standard – gold standard. Głównie do degustacji, czysty lub z lodem jak na przykład Camus XO, Rémy Martin XO Excellence.

  • XXO- Extra Extra Old:

Koniak starzony ponad 14 lat,  jak na przykład Hennessy XXO Hors d’ Age Cognac.

  • Napoleon:

Nie jest to klasa oficjalna. Są to koniaki starzone przynajmniej sześć lat, a ich pochodzenie nawiązuje do czasów Cesarza Napoleona i domu Courvoisier. Legenda głosi, że kiedy Napoleon został zesłany na wyspę Świętej Heleny zabrał ze sobą butelki koniaku Courvoisier. Koniak Napoleon jest nadal produkowany przez firmę handlową z Jarnac.

Picture of prof. Marek Rekowski

prof. Marek Rekowski

Zostaw swój komentarz!

Dodaj komentarz

winnica wspiera fundację Fundacja People4People (P4P)

wesprzyj moją pracę!

newsletter

partnerzy

autor

Winnica Profesora - autor, prof. Marek Rekowski.

prof. Marek Rekowski

Marek Rekowski, profesor ekonomii, wieloletni wykładowca mikroekonomii i koniunktury gospodarczej na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu, visiting professor na uniwersytetach francuskich w Saint Etienne, Dijon, Orleanie, ESCP Business School w Paryżu oraz hiszpańskich w Madrycie, Pamplonie i Sevilli. Amator i znawca wina, autor książek Światowe rynki wina oraz Przewodnik po świecie wina i wykładów z zakresu ekonomii wina. Popularyzator wiedzy o winie.

dla miłośników wina

Winnica Profesora - książka.

Sprawdź mój przewodnik!

Książka "Przewodnik po świecie wina" adresowana jest do początkujących i nieco bardziej zaawansowanych amatorów wina.

wino dla konesera

szukaj

ostatnie wpisy

kategorie

NEWSLETTER

Zapisz się i dostawaj informacje o nowych wpisach.

KIM JESTEM
Marek Rekowski, profesor ekonomii, wieloletni wykładowca mikroekonomii i koniunktury gospodarczej na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu, visiting professor na uniwersytetach francuskich w Saint Etienne, Dijon, Orleanie, ESCP Business School w Paryżu oraz hiszpańskich w Madrycie, Pamplonie i Sevilli.
WSPARCIE MOJEJ PRACY