Wino i ptaki – Chianti z bażantem

Zdarza się, że etykiety win ozdabiają kolorowe sylwetki ptaków. Jaki związek łączy ptaka z winem wewnątrz butelki? Czy jest on przypadkowy, czy piękna sylwetka ptaka ma wyłącznie aspekt dekoracyjny, marketingowy? Może wino i ptaka łączą wspólne cechy – kolor, charakter, miejsce pochodzenia lub historia? Zaczynamy od CHIANTI Riserva 2017.

Wino i Ptaki – wprowadzenie

Wspólnie z profesorem Piotrem Tryjanowskim – ornitologiem z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu – rozpoczynamy na blogu cykl “Wino i Ptaki”. Będziemy prezentować wina, których etykietę dekorują sylwetki ptaków i szukać odpowiedzi – co łączy wino i ptaka.

Wino – CHIANTI Riserva 2017

Na początek toskańskie Chianti i kolorowy bażant na etykiecie wina z Azienda Uggiano.

Wino: CHIANTI, Riserva 2017, DOCG.

Kraj, region: Włochy, Toskania – Chianti DOCG (Denominazione di Origine Controllata e Garantita – Kontrolowane i Gwarantowane Oznaczenie Pochodzenia).

Rodzaj: czerwone, wytrawne, dojrzewające.

Odmiana: kupaż Sagiovese, Canaiolo.

Producent:  Azienda Uggiano.

Wino pochodzi z winnic firmy Azienda Uggiano, położonych w wyznaczonym regionie DOCG Chianti – niedaleko Florencji. Oznaczenie Riserva świadczy o tym, że wino dojrzewało przynajmniej 9 miesięcy w dębowych beczkach.

Wino dość krzepkie – 13,5% alkoholu, który jest w zapachu zauważalny i maskuje inne aromaty wina – w smaku równoważą go inne składniki. Taniny i kwasowość umiarkowane, nie odczuwa się wpływu dojrzewania w beczce. Wino należy długo napowietrzać i delikatnie schłodzić. Dostępne w sieci sklepów Żabka, w dość wysokiej – jak na walory wina – cenie 39,90 PLN/butelka. Ocena 3,5/5.

CHIANTI, Riserva 2017, DOCG – ocena 3,5/5.

Ptak – bażant

Przedstawiony na etykiecie ptak to jeden z gatunków bażantów. Bardzo trudno precyzyjnie powiedzieć który – ponieważ inwencja i frywolność artysty uniemożliwiają czasami prawidłową diagnostykę gatunku. Ptak na etykiecie ma być łatwy do zapamiętania i umożliwiać wybór butelki spośród setek innych.

Wiele osób potrafi rozpoznać bażanta i wręcz przyjmuje go jako naturalny element, czy to krajowej, czy europejskiej awifauny. Niejakim zaskoczeniem może jednak być fakt, że bażant, czy też precyzyjniej rzecz ujmując bażant zwyczajny – naukowo nazwany Phasianus colchicus – to gatunek sprowadzony do Europy z Chin już w XIV w p.n.e. Tak przynajmniej twierdzą zapiski ze Starożytnej Grecji, skąd został dalej introdukowany do Włoch i południowej Francji.

Dymorfizm płciowy bażanta

Bażanty charakteryzują się znacznym dymorfizmem płciowym. Samce są kolorowe, kontrastowo ubarwione – a wszystko po to by przyciągać uwagę skromnie ubarwionych samic. Ta różnica płci jest sygnałem poligamii charakterystycznej dla tego kuraka. Zaś o względy pań – samiec bażanta – potrafi walczyć i być agresywny. Zachowanie to, mocno zadziorne, mocno kontrastuje z upierzeniem samca, które należy uznać za eleganckie, acz bez finezji. Po prostu niczym dobrze skrojony, choć nie na indywidualną miarę garnitur. Szata samicy jest daleko skromniejsza, a w trakcie wodzenia piskląt wręcz zlewa się z tłem, tworząc swoisty kamuflaż. Bażanty – zwłaszcza samce – są łatwe do obserwowania, fotogeniczne, czasami wręcz ustawiają się niemal tak, by popisywać się swym pięknem. Wtedy właśnie zostają ofiarami drapieżników, przede wszystkim lisów. Cóż piękno bywa kruche, acz bardzo pociągające.

Polowanie na bażanty

Choć to ptak piękny, jego głównym celem wcale nie było cieszenie oczu gawiedzi, a po prostu stanowił drób łowny. Polowania na bażanty to ówczesny sport możnych, zapewne także właścicieli większych winnic. W trakcie wycieczek na południe Europy, łatwo wypłoszyć stada bażantów ukrywających się pośród winnych krzewów, a jeszcze częściej na miedzach stanowiących granice winnic. Bażanty zjadają pędraki, nasiona chwastów i stanowią element naturalnego parasola ochronnego winnic przed szkodnikami. Czasem zapewne, późną jesienią, poskubią  winnych gron, może po to by ciało swe nasycić winnym aromatem? Bo przecież bażant, dobrze upieczony i podany, świetnie komponuje z winem.

Skąd na etykiecie Chianti znalazł się bażant?

Należy w tym miejscu przywołać tradycje toskańskiej kuchni. Na drugie danie podaje się zazwyczaj drób i dziczyznę. Dominują potrawy z zająca, dzika, sarny i  bażanta.

Toskania od stuleci była terenem myśliwych, a polowania na – między innymi – bażanta stały się łowiecką tradycją regionu.