Włochy to największy na świecie producent wina. Na obszarze ponad 700 000 hektarów winnic, w 20 regionach winiarskich wytwarza się rocznie około 50 milionów hektolitrów wina czerwonego, białego i musującego. 40% produkcji trafia na eksport do wielu krajów, w tym do Polski. Nawet u nas wybór włoskich win – praktycznie ze wszystkich regionów – jest bogaty.

Do najbardziej znanych win włoskich należą:

• czerwone: Barolo, Barbaresco, Barbera, Chianti, Brunello, Valpolicella, Nero d’ Avola, Primitivo.
• białe: Soave, Pinot Grigio, Moscato.
• musujące: Prosecco, Asti Spumante.

We Włoszech nazwy win nawiązują często do nazw miasteczek. Miasteczek, wokół których położone są winnice i gdzie mali i więksi producenci mają swoje winiarnie lub do nazw odmiany winogron jaka dominuje w danym regionie. I tak wina czerwone z Piemontu noszą nazwy miasteczek: Barolo, Barbaresco, Asti oraz Alba dla wina Barbera, podobnie jak wina z Toskanii: Brunello di Montalcino oraz Vino Nobile di Montepulciano. Popularne wino białe z Veneto nawiązuje nazwą do miasteczka Soave. Z kolei do odmiany winogron odnoszą się nazwy win Nero d ’Avola z Sycylii, czy Pinot Grigio z regionu Friuli, a Primitivo di Manduria to nazwa odmiany i miejscowości z Apulii/ Puglii.

Piemont

Region Piemontu, położony w północno-zachodniej części Włoch, w dolinie Padu pomiędzy Alpami i Apeninami, zamieszkuje 1/3 mieszkańców Włoch. Turyn – stolica regionu – to potężne centrum przemysłu, kultury i nauki.

Winnice zajmują ponad 46 000 hektarów, w tym obszary Langhe – Roero i Monferrato, które w 2014 roku  zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO.

W Piemoncie produkuje się wiele różnych win – głównie czerwonych, z miejscowych odmian Nebbiolo i Barbera. Najsłynniejsze z nich to Barolo i Barbaresco, choć ich udział w całej produkcji wina w regionie nie przekracza 3%.

Nebbiolo, Barbera, Moscato Bianco

Głównymi, miejscowymi odmianami winogron w Piemoncie – z których powstają doskonale wina czerwone – są Nebbiolo oraz Barbera. Natomiast z odmiany Moscato Bianco wytwarza się wino musujące Asti Spumante.

Czerwona odmiana Nebbiolo jest podstawą słynnych win Barolo i Barbaresco. Nazwa Nebbiolo nawiązuje do włoskiego słowa nebbia, czyli mgła. Winnice rozlokowane na licznych, łagodnych wzgórzach oraz w dolinach znajdują się pod wpływem chłodnego klimatu Alp i ciepłego – śródziemnomorskiego. Duże różnice temperatur między dniem i nocą są przyczyną powstawania porannych mgieł, z wolna rozpraszających się w ciągu dnia. Powstają tam wina o smakach czerwonych owoców, wiśni, truskawek oraz kwiatu róży – o zdecydowanych i silnych taninach i sporej kwasowości.

Najbardziej popularną odmianą w Piemoncie jest Barbera

Uprawiana jest głównie w winnicach regionów Asti i Monferrato. Barbera  to najszerzej konsumowane wino w Piemoncie. Barbera z oznaczeniem Superiore dojrzewa dłużej i zawiera nieco wyższy poziom alkoholu.

Wina Barbera oznaczone najwyższą klasą DOC – Denominazione di Origine Controllata:

• Barbera d’ Asti,
• Berbera d ’Alba,
• Berbera Monferrato.

Wino Barbera

Z odmiany Berbera powstaje wiele różnych win, jednak wszystkie posiadają pewne cechy wspólne – głęboki, czerwony (rubinowy) kolor z różową obwódką, znaczną ilość tanin i wyrazistą kwasowość. W winie wyczuwalne są smaki wiśni, anyżu i suszonych ziół. Wino dojrzewające w dębowych beczkach nabiera gładkości i wzbogaca się o aromaty śliwki i nuty przypraw.

Wino Barbera d’ Asti ma jaśniejszy kolor i jest łagodniejsze w smaku, natomiast Barbera d’ Alba ma kolor ciemniejszy i silniejsze smaki owocowe.

Elvio Cogno Azienda Agricola

Jednym z prestiżowych producentów wina Barolo, Barbaresco i Barbera z regionu Langhe jest Elvio Cogno. Winnica obejmuje obszar około 15 hektarów zlokalizowanych w mieście Novello, skąd wina są oznaczane najwyższą klasą DOCG. Krajobraz, historia, kultura i piękno wzgórz Langhe zostały umieszczone na liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Dziełem Elvio Cogno, założyciela firmy winiarskiej, kierują dzisiaj Nadia Cogno i Walter Fissore. Cztery etykiety Barolo powstają na 11,5 hektara winnic w Ravera. Congo jest największym producentem wina w Mezione Geografica Aggiuntiva Ravera. Ravera jest najbardziej znanym wielkim winem z regionu winiarskiego Novello. Wina tutaj powstające mogą leżakować długi czas, zachowując aromaty i świeżość. Natomiast wyjątkowa Barbera d’ Alba powstaje na maleńkiej działce ze starych winorośli.

Wyjątkowa Barbera Pre-Philloxera z winiarni Elvio Cogno

Wyjątkowa Barbera powstaje z winogron zebranych w jednej z ostatnich starych winnic w regionie Langhe. Klony bardzo starych, pond 100 – letnich winorośli utrzymują oryginalne cechy odmiany Barbera sprzed zarazy filoksery, która w drugiej połowie XIX wieku zniszczyła ogromne obszary winnic w całej Europie.

Mała parcela – zaledwie 0,25 hektara piaszczysto kredowej gleby – położona jest w Berri niedaleko La Morra na wysokości 520 m.n.p.m. Winifikacja odbywa się w stalowych zbiornikach w kontrolowanej temperaturze. Wino dojrzewa 12 miesięcy w beczkach z dębu słoweńskiego, 60 dni na osadzie z drożdży i 6 miesięcy w butelkach.

Niewielka produkcja z hektara gwarantuje intensywną i bogatą koncentrację składników wina, wzbogacaną dojrzewaniem w dębowych beczkach. Rocznie wytwarza się zaledwie 2000 butelek wina. Dobre jako młode, choć Barbera ma zdolność długiego dojrzewania w butelce. 

Barbera d ’Alba Pre-fhilloxera, Cogno, 2019 

Kraj i region: Włochy, Piemont – Langhe.

Producent: Elvio Cogno Societa Agricola.

Rodzaj i odmiana: czerwone, wytrawne, 100% winogrona Berbera.

Ocena 4,5/5.

Kolor głębokiej, ciemnej czerwieni z jaśniejszym odcieniem na dysku – wyraźny bukiet zapachowy z dominacją czerwonych owoców – czerwonej porzeczki, wiśni, z nutami przypraw. W smaku świeże, dobrze zrównoważone taniny, nieznacznie przebijająca się kwasowość, charakterystyczna dla wina z odmiany Barbera. Wino z rocznika 2019 jest jeszcze młode i będzie nabierać jakości leżakując w butelce przez kilka lat.

Wysoka ocena Winnicy Profesora 4,5/5.

Wino dostępne w sklepach Vininova