W ostatnich latach światowa konsumpcja wina utrzymuje się na poziomie około 240 milionów hektolitrów rocznie, głównie dzięki rosnącej konsumpcji w USA, Chinach, w krajach Skandynawskich i Europy Centralnej.
Stany Zjednoczone są dzisiaj największym konsumentem wina na świecie, wyprzedzając Francuzów, Włochów i Niemców. Jednak najwięcej wina na głowę mieszkańca konsumuje się rocznie w Państwie Watykan – 54,2 l oraz w Luksemburgu – 52,4 l, natomiast przeciętny Francuz wypija rocznie około 42,5 l.
Konsumpcja wina w Polsce powiększyła się w ostatniej dekadzie ponad dwukrotnie, jednak konsumpcja per capita sięga zaledwie 8 litrów w roku, a pod względem wartości konsumowanego wina (około 980 mln USD) Polska zajmuje dalekie, 32 miejsce na świecie.
Wine Intelligence
Okazuje się, że wraz z przeciętnym wzrostem dochodów światowa konsumpcja wina w cenie powyżej 10 USD wzrosła w ostatniej dekadzie o 3,6% , podczas gdy w cenach niższych spadła o 0,2%.
Zmiany te potwierdzają działanie prawa Engla na rynku wina, gdzie popyt (konsumpcja) na wino podstawowe, o niższej cenie i jakości spada i przesuwa się znacznie w kierunku wina o wyższej cenie i jakości. W rezultacie zmienia się struktura konsumpcji wina. Udział wina taniego (stołowego) w konsumpcji zmniejsza się, natomiast wina jakościowego wzrasta zwłaszcza, że konsument ma do dyspozycji ogromną ofertę win jakościowych, z której w coraz większym stopniu korzysta.
W ekonomii zależności popytu (konsumpcji) od zmian dochodu konsumenta są znane pod nazwą prawa Engla, od nazwiska niemieckiego ekonomisty Ernsta Engla (1821 – 1896), który badał te zjawiska i określił występujące między nimi prawidłowości.
Tendencje konsumenckie na rynku wina
Z badań rynku wina przeprowadzonych przez Wine Intelligence, Sopexa oraz Instytut ekonomii wina i napojów Szkoły Wyższej w Geisnheim wynika kilka ciekawych tendencji konsumenckich, jakie zachodzą na światowym rynku wina.
Trendy demograficzne
W wielu krajach, zwłaszcza w Europie, postępuje starzenie się społeczeństw. Jest to wynik poprawy jakości i wydłużenia życia oraz spadku stopy urodzeń. Konsekwencją tych zjawisk na rynku wina jest wzrost udziału osób starszych w kategorii regularnych konsumentów wina, które cechują inne, w porównaniu do osób młodszych, obyczaje spożywania napojów alkoholowych. Starsi konsumenci mają więcej doświadczenia i wiedzy o winie. Z kolei młodzi konsumenci są bardziej otwarci na innowacje, próbowanie nowego wina.
Udział osób starszych w konsumpcji wina w wybranych krajach
Wine Intelligence
Ponadto, struktura konsumpcji wina w zależności od płci jest coraz bardziej zrównoważona. Z badań wynika, że kobiety i mężczyźni konsumują podobne ilości wina, choć występują różnice w podejściu do wina – mężczyźni bardziej ufają swojej wiedzy o winie pomimo, że obiektywnie nie różni się ona od wiedzy kobiet.
Jaką wiedzę o winie ma konsument?
Pomimo rosnącego zainteresowania winem można zauważyć spadek odwoływania się do wiedzy o nim. W czasach kiedy prawie powszechny jest telefon komórkowy oraz Internet, konsument ma szybki dostęp do informacji i nie potrzebuje zapamiętywać szczegółów o winie.
W praktyce konsumenci kojarzą jedynie niewiele krajów czy regionów pochodzenia wina. Najbardziej rozpoznawalne regiony wina czerwonego to francuskie Bordeaux, Langwedocja, Côtes du Rhône, Burgundia, białe Vallée de la Loire ,hiszpańskie, czerwone Rioja i białe Rueda ,białe Marlborough z Nowej Zelandii, różowe z Korsyki, musujące Prosecco i Cava. Wyraźną tendencją jest przesuwania się konsumpcji w kierunku win odmianowych, łatwych w konsumowaniu, zwłaszcza win z Nowego Świata.
Z kolie najbardziej popularne wśród konsumentów odmiany to czerwone Cabernet Sauvignon, Pinot Noir , Merlot, białe Chardonnay oraz zdobywająca coraz większą popularność odmiana Chenin.
Miejsce kupna wina
Zmiany dotykają także miejsca kupna wina. Dynamicznie rośnie sprzedaż online, w sklepach dyskontowych i powszechnie dostępnych. Jest to związane z rosnącą świadomością konsumenta w odniesieniu do cen i relacji między cenami różnych win. Z jednej strony wino jest traktowane jako napój drogi i konsument poszukuje najlepszej wartości dla wydatku ze swojego budżetu. Z drugiej strony konsument dokonuje przesunięć zakupów, np. z wina spokojnego do nieco droższego wina musującego Prosecco lub w kierunku wina różowego, które w ostatnich latach staje się modne.
Ranga sprzedaży on-line
Około 40% producentów i handlowców ma własny sklep sprzedaży internetowej wina. Sklepy specjalistyczne sprzedają ponad 28% całości wina on-line , natomiast producenci tylko 5%. Wśród konsumentów francuskich ponad 30% kupuje wino on-line.
Przewiduje się wzrost sprzedaży on-line. Sprzedaż internetowa wina jest z pewnością korzystna dla konsumenta, choć dla sprzedającego niesie pewne niebezpieczeństwa, zwłaszcza wzrost kosztów marketingowych oraz presję na obniżkę cen sprzedaży z racji możliwości porównywania cen prze konsumenta. Internet przyczynia się do większej przejrzystości cen na rynku, przy czym koszt uzyskania informacji o winie jest dla konsumenta marginalny.
Konsumenci kupują często wino wzrokowo. Jest to efekt korzystania przy zakupach ze smartfonów , kiedy decyzje kupna odwołują się do wizualnej formy i treści etykiety na butelce wina. Ponadto, korzystanie z szybkiej i dostępnej informacji sprawia, że konsumenci ograniczają swój wybór do kraju i regionu pochodzenia wina, nie odwołując się do wiedzy o winie. Internet jest jednak pomocny dla konsumentów poszukujących nowych win, odmian czy win niszowych.
Komentarz winnicyprofesora
W Polsce sprzedaż wina on-line jest niewielka i z trudnością nadąża za światowymi trendami. Wynika to z barier jakie tworzą regulacje rynku napojów alkoholowych, a także z ograniczeń ekonomicznych. Wino może być sprzedane jedynie osobie pełnoletniej i sprzedawca musi mieć możliwość sprawdzenia, czy kupujący spełnia ten warunek. Jeśli zakup odbywa się w sklepie, wówczas nie ma z tym problemu. Gorzej, kiedy zamówioną butelkę wina w sklepie internetowym trzeba dostarczyć bezpośrednio kupującemu do domu .Nawet gdyby znalazło się rozwiązanie tego problemu (np. aplikacja weryfikująca pełnoletność kupującego),pojawia się bariera ekonomiczna. Sprzedaż wina on-line jest opłacalna dopiero, kiedy osiąga odpowiednio duże rozmiary. W przeciwnym wypadku koszty będą zbyt duże. Niestety, aktualna konsumpcja wina per capita w Polsce jest niewielka i dla większości firm sprzedaż on-line będzie nierentowna.
Przedsięwzięciem, które ma szanse na powodzenie jest internetowy sklep wina Lidla – Winnicalidla. Ponieważ zamówione wino odbiera się w jednym z tysięcy sklepów Lidla zlokalizowanych w całym kraju, skala operacji handlowej jest odpowiednio duża. Oczywiście, odpada problem z weryfikacją pełnoletności kupującego. Ponadto, koszty logistyki, takie jak np. transportu wina, do odbiorcy są marginalne, bowiem mogą być zintegrowane z organizacją dostaw innych produktów, jakie codziennie trafiają do sieci dyskontów. Czy działalność internetowego sklepu Winnicalidla osiągnęła już próg rentowności? – tego nie wiem, lecz z pewnością są na to duże szanse.
Odpowiedzialna konsumpcja wina
W poprzednich badaniach globalnych trendów konsumenckich podkreślano znaczenie odpowiedzialności konsumenta za środowisko i zdrowie, zwłaszcza w kontekście konsumpcji alkoholu. Obecnie pojawiają się trendy w kierunku umiarkowania konsumpcji i abstynencji, co ma wpływ na sektor winiarski, na wzrost konsumpcji napojów niskoalkoholowych i bezalkoholowych.
Odpowiedzialna konsumpcja staje się coraz bardziej zjawiskiem głównego nurtu. Młodzi konsumenci zwracają coraz więcej uwagi na to, jaki wpływ wywiera ich zachowanie konsumpcyjne na środowisko, na sposób myślenia o etycznej konsumpcji. Dlatego producenci wina i handlowcy muszą działać etycznie, odpowiedzialnie i transparentnie. Ponadto konsumenci spoglądają coraz bardziej w kierunku wina BIO, organicznego, produkowanego w sposób zrównoważony i sprzedawanego odpowiedzialnie.
źródła:
-
badania zlecone przez targi ProWine zrealizowane przez Instytut Ekonomii Wina i Napojów Szkoły Wyższej w Geisnheim pod kierownictwem Profesor Simone Loose. Badania ankietowe przeprowadzono w połowie 2018 roku wśród 2300 ekspertów sektora winiarskiego pochodzących z 46 krajów. W próbce badawczej uwzględniono producentów wina, pośredników handlowych (eksporterów, importerów), dystrybucję ( hurtownie, sklepy specjalistyczne, hotele, restauracje, bary). Opinie wszystkich przedstawicieli sektora pozwoliły stworzyć w miarę kompletny obraz sektora winiarskiego na świecie.
-
Global Trends in Wine 2019, Wine Intelligence
-
Wine Trade Monitor 2018, Sopexa
